Colloquium Τμήματος Πολιτικών Επιστημών: Σοσιαλδημοκρατία και ριζοσπαστική Αριστερά στην Ευρώπη της κρίσης: στρατηγικές «ανταγωνιστικής συμβίωσης»

Στην Ευρώπη της κρίσης  έχει ρόλο η σοσιαλδημοκρατία και η ριζοσπαστική Αριστερά και ποιος μπορεί να είναι αυτός; Με αυτά τα ερωτήματα καταπιάνεται ο Γιάννης Μπαλαμπανίδης και επιχειρεί να απαντήσει στο τι μπορεί να σημαίνει σήμερα η σοσιαλδημοκρατία, ποια είναι η ριζοσπαστική αριστερά και ποια η μεταξύ τους σχέση.

Περίληψη

Στα χρόνια της κρίσης και ιδίως στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου, η ριζοσπαστική Αριστερά αναδείχθηκε σε κεντρικό πολιτικό παίκτη, ενώ η Σοσιαλδημοκρατία βρέθηκε σε βαθιά κρίση χωρίς όμως να χάνει την κεντρική της θέση στο πολιτικό παιχνίδι. Η προσέγγιση που προτείνουμε επιδιώκει να καλύψει ένα κενό στην πλούσια σχετική βιβλιογραφία, εξετάζοντας τα δύο πολιτικά ρεύματα όχι αυτοτελώς αλλά μέσα από την αλληλεπίδρασή τους, που σε μια σειρά χώρες υπήρξε διόλου αμελητέα: στην Ελλάδα και την Πορτογαλία, δύο χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας που υπήχθησαν σε προγράμματα σταθεροποίησης, στην Ισπανία, η οποία γνώρισε μια μείζονα πολιτική κρίση και ένα άτυπο πρόγραμμα εξυγίανσης, καθώς και στη Γαλλία του εν ευρεία εννοία ευρωπαϊκού Νότου, όπου η πολιτική κρίση υπήρξε εντονότερη από την οικονομική. Η εξέταση αυτής της αλληλεπίδρασης υπό το πρίσμα των παραμέτρων της πολιτικής προσφοράς και ζήτησης (όπως ιδίως ο αντισυστημισμός/λαϊκισμός, ο ευρωσκεπτικισμός, το μείγμα υλιστικής/μεταυλι- στικής πολιτικής) μας επιτρέπει να προσεγγίσουμε τη φυσιογνωμία των δύο πολιτικών ρευμάτων όχι στατικά αλλά ως μια δυναμική σχέση που αλλάζει μέσα στην ιστορική συγκυρία. Ο τρόπος με τον οποίο τα κόμματα αυτά απαντούν στις προκλήσεις του «εξωγενούς σοκ» της κρίσης φωτίζει τις στρατηγικές, προγραμματικές και ιδεολογικές τους προσαρμογές και υποδεικνύει μονοπάτια σύγκλισης ή απόκλισης δύο πολιτικών ταυτοτήτων που δεν είναι παγιωμένες αλλά μετασχηματίζονται δραστικά μέσα στην κρίση, και δη η μία σε σχέση με την άλλη.

Ο Γιάννης Μπαλαμπανίδης είναι διδάκτορας του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης & Ιστορίας και ερευνητής στο Κέντρο Πολιτικών Ερευνών του Παντείου Πανεπιστημίου, καθώς και μέλος της Γραμματείας Σύνταξης της επιθεώρησης Σύγχρονα Θέματα. Από τις εκδόσεις Πόλις κυκλοφορεί το βιβλίο του Ευρωκομμουνισμός. Από την κομμουνιστική στη ριζοσπαστική ευρωπαϊκή Αριστερά.

Μετάβαση στο περιεχόμενο