Την επικύρωση της Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας (ΔΣΕ) 190 σχετικά με την εξάλειψη της βίας και της παρενόχλησης στον χώρο της εργασίας ζητά το Δίκτυο των Επιτροπών Ισότητας των Φύλων (ΕΙΦ) στα ΑΕΙ.
Το συγκεκριμένο Δίκτυο δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων του ΑΠΘ και συντονίστριά του είναι η Πρόεδρος της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων του ΑΠΘ, Καθηγήτρια του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης, Δήμητρα Κογκίδου.
Στις αρμοδιότητες των Επιτροπών Ισότητας των Φύλων στα ΑΕΙ, σύμφωνα με τον νόμο υπ΄ αρ. 4589 του 2019, είναι η παροχή υπηρεσιών διαμεσολάβησης σε περιπτώσεις καταγγελιών για διακριτική μεταχείριση ή παρενοχλητική συμπεριφορά και η παροχή συνδρομής προς θύματα διακρίσεων όταν καταγγέλλουν διακριτική μεταχείριση.
Το Δίκτυο των Επιτροπών Ισότητας των Φύλων στα ΑΕΙ θεωρεί εξαιρετικά σημαντική τη ΔΣΕ 190, καθώς αποτελεί την πρώτη διεθνή σύμβαση που ρητά αναγνωρίζει το δικαίωμα σε εργασία χωρίς βία και παρενόχληση και αφετέρου γιατί αναγνωρίζει τη σεξουαλική παρενόχληση και την παρενόχληση λόγω φύλου στην εργασία ως μορφές έμφυλης βίας. Ταυτόχρονα, επισημαίνει ότι η διασφάλιση ενός εργασιακού -και εκπαιδευτικού -περιβάλλοντος, χωρίς διακρίσεις και έμφυλη βία αποτελεί επιτακτική ανάγκη στα ΑΕΙ, καθώς αποτελεί ουσιαστική προϋπόθεση για την εφαρμογή των δημοκρατικών αρχών λειτουργίας τους.
Το Δίκτυο των Επιτροπών Ισότητας των Φύλων στα ΑΕΙ, κατά την τελευταία του συνάντηση, που έγινε την Παρασκευή 11 Δεκεμβρίου 2020, με θέμα την πρόληψη και αντιμετώπιση του φαινομένου της σεξουαλικής παρενόχλησης και των διακρίσεων λόγω φύλου στα ΑΕΙ, ομόφωνα συμφώνησε να υποστηρίξει το αίτημα του Συνδέσμου για τα Δικαιώματα της Γυναίκας για την άμεση εισαγωγή στη Βουλή προς συζήτηση και επικύρωση της Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας (ΔΣΕ) 190 σχετικά με την εξάλειψη της βίας και της παρενόχλησης στον χώρο της εργασίας και της Σύστασης 206 που ψηφίστηκαν από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας.
Ακολουθεί το αίτημα του Συνδέσμου για τα Δικαιώματα της Γυναίκας προς την Ελληνική Κυβέρνηση για επικύρωση της Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας 190 για την σεξουαλική παρενόχληση και την παρενόχληση:
«Η Διεθνής Σύμβαση Εργασίας 190 σχετικά με την εξάλειψη της βίας και της παρενόχλησης στο χώρο της εργασίας[1] και η Σύσταση 206 υιοθετήθηκαν από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας στις 21 Ιουνίου 2019 με εντυπωσιακά μεγάλη πλειοψηφία. Μέχρι το Νοέμβριο 2020, η ΔΣΕ 190 είχε επικυρωθεί από δύο κράτη-μέλη: Ουρουγουάη και Φίτζι. Θα τεθεί σε ισχύ 12 μήνες μετά την επικύρωσή της από το δεύτερο Κράτος-Μέλος, δηλ. από 25 Ιουνίου 2021.
Η ΔΣΕ 190 είναι εξαιρετικά σημαντική αφενός γιατί αποτελεί την πρώτη διεθνή σύμβαση, που ρητά αναγνωρίζει το δικαίωμα σε εργασία χωρίς βία και παρενόχληση και αφετέρου γιατί αναγνωρίζει την σεξουαλική παρενόχληση και την παρενόχληση λόγω φύλου στην εργασία ως μορφές έμφυλης βίας, που επηρεάζουν δυσανάλογα τις γυναίκες. Καλύπτει τη βία και την παρενόχληση όχι μόνον στον χώρο εργασίας αυτόν καθαυτόν, αλλά και σε κάθε χώρο ή περίσταση που σχετίζεται με την εργασία. Αναγνωρίζει τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι στην άτυπη οικονομία, όπου απασχολείται τo 61% των εργαζομένων παγκοσμίως. Ρυθμίζει για πρώτη φορά τις επιπτώσεις της ενδοοικογενειακής βίας στον κόσμο της εργασίας. Υπό την έννοια αυτή, αποτελεί πρόοδο σε σχέση με το σχετικό ενωσιακό κεκτημένο.
Το αργότερο μέχρι τις 21 Δεκεμβρίου 2020 τα Κράτη-Μέλη της ΔΟΕ οφείλουν να υποβάλουν στα νομοθετικά τους σώματα τη ΔΣΕ 190 και τη Σύσταση 206 με σαφείς και αιτιολογημένες κυβερνητικές προτάσεις προκειμένου αφενός να αποφασιστεί η επικύρωση της Σύμβασης (ή τουλάχιστον να προετοιμαστεί το έδαφος προς τούτο) και η εφαρμογή της Σύστασης, αφετέρου δε να ενημερωθεί η κοινή γνώμη. Τυχόν «βουβή κατάθεσή» τους αποτελεί καταστρατήγηση των υποχρεώσεών τους[2]. Μέχρι το Νοέμβριο 30 χώρες τις είχαν υποβάλει στα εθνικά τους Κοινοβούλια, όχι όμως και η Ελλάδα. Τα Κράτη-Μέλη οφείλουν να γνωστοποιήσουν την ως άνω υποβολή στον Γενικό Διευθυντή του ΔΓΕ καθώς και στις πιο αντιπροσωπευτικές οργανώσεις εργοδοτών και εργαζομένων προκειμένου οι τελευταίες να έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν παρατηρήσεις για τον τρόπο με τον οποίο οι κυβερνήσεις εκπληρώνουν τις σχετικές υποχρεώσεις τους.
Η επικύρωση της ΔΣΕ 190 από τα Κράτη-Μέλη της ΔΟΕ δεν αποτελεί απλώς συμμόρφωση προς ένα διεθνές consensus, που επιτεύχθηκε με εντυπωσιακή πλειοψηφία, αλλά μία ευκαιρία για πραγμάτωση του διεθνούς κεκτημένου για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας στην εργασία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη Στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025 παροτρύνει τα Κράτη-Μέλη της Ε.Ε. προς τούτο. Η επικύρωση της ΔΣΕ 190 έχει καταστεί ακόμη πιο επίκαιρη και σημαντική για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19 και την ανάκαμψη από την κρίση: η ΔΟΕ επισημαίνει 12 λόγους προς τούτο.
Ενόψει των ανωτέρω καθώς και της δραματικής αύξησης των κρουσμάτων βίας σε βάρος των γυναικών και στην Ελλάδα, ζητάμε την άμεση και εμπρόθεσμη συμμόρφωση της χώρας μας στις ως άνω διεθνείς και ενωσιακές υποχρεώσεις της».
[1] Βλ. Πετρόγλου, Π. (2020), «Η Δ.Σ.Ε. 190 και η Σύσταση 206 του Ιουνίου 2019: Αναγνώριση της σεξουαλικής παρενόχλησης και της παρενόχλησης λόγω φύλου στην εργασία ως μορφών έμφυλης βίας», Επιθεώρηση Εργατικού Δικαίου 9/2020, σ. 993-1008.
[2] Βλ. Σ. Κουκούλη-Σπηλιωτοπούλου, «Οι Διεθνείς Συμβάσεις Εργασίας στην ελληνική έννομη τάξη – Σύμβαση 100 και ισότητα αμοιβών ανδρών και γυναικών», Αθήνα-Κομοτηνή, 1985, εκδ. Αντ. Σάκκουλα, σ. 23-24.