Από το Σεπτέμβριο 2012, υλοποιείται στη Θεσσαλονίκη Ερευνητικό Πρόγραμμα της Πράξης «ΘΑΛΗΣ» με τίτλο: Μελέτη της βιοδραστικότητας των αιωρούμενων σωματιδίων της ατμόσφαιρας σε σχέση με το μέγεθος, τη μορφολογία και τη χημική τους σύσταση (BIOACTAIR).

Στο πρόγραμμα συμμετέχουν επιστήμονες από το Εργαστήριο Ελέγχου Ρύπανσης Περιβάλλοντος/Τμήμα Χημείας Α.Π.Θ. (συντονίζων φορέας) και από τα Εργαστήρια Βιοχημείας/Τμήμα Χημείας Α.Π.Θ., Αναλυτικής Χημείας/Τμήμα Χημείας Α.Π.Θ., Ορυκτολογίας και Πετρολογίας/Τμήμα Γεωλογίας Α.Π.Θ., Εφαρμοσμένης Θερμοδυναμικής/Τμήμα Μηχανολόγων/Μηχανικών Α.Π.Θ., Βοτανικής/Τμήμα Βιολογίας Α.Π.Θ., Ιστολογίας-Εμβρυολογίας & Ανθρωπολογίας/Τμήμα Ιατρικής Α.Π.Θ., Γενετικής/Τμήμα Ιατρικής Δ.Π.Θ. και Παθολογικής Ανατομικής/Τμήμα Ιατρικής Δ.Π.Θ.

Σκοπός του προγράμματος είναι η ανάπτυξη μίας μεθοδολογίας ελέγχου της επικινδυνότητας των αιωρούμενων σωματιδίων της ατμόσφαιρας για την ανθρώπινη υγεία. Βασικοί στόχοι είναι ο προσδιορισμός της βιοδραστικότητας των εισπνεόμενων σωματιδίων, δηλαδή της ικανότητάς τους να προκαλούν άμεσες ή μακροχρόνιες επιδράσεις (μεταλλάξεις, καρκίνο, οξειδοααναγωγικό stress, πνευμονική φλεγμονή, βλάβες στο DNA των κυττάρων, κ.ά.) και η συσχέτιση της βιοδραστικότητας με τη χημική τους σύσταση και τα φυσικοχημικά τους χαρακτηριστικά. Για το σκοπό αυτό, θα εφαρμοσθεί ένας συνδυασμός από φυσικοχημικές μετρήσεις σε αιωρούμενα σωματίδια της ατμόσφαιρας, in vitro βιολογικές δοκιμές, καθώς και πειράματα έκθεσης πειραματόζωων. Η έρευνα θα πραγματοποιηθεί σε αιωρούμενα σωματίδια της ατμόσφαιρας της Θεσσαλονίκης από περιοχές με διαφορετικές ανθρωπογενείς επιδράσεις (κυκλοφορία, οικιακή θέρμανση, βιομηχανία). Οι πρώτες δειγματοληψίες σωματιδίων πραγματοποιήθηκαν τον Ιανουάριο 2013 στο κέντρο της πόλης, στο Σταθμό Εγνατίας του Δήμου Θεσσαλονίκης.

Τα αποτελέσματα του προγράμματος BIOACTAIR, το οποίο θα ολοκληρωθεί στα μέσα του 2015, αναμένονται να είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για τη σωστή εκτίμηση και την αποτελεσματική αντιμετώπιση του κινδύνου από την έκθεση του αστικού πληθυσμού σε αιωρούμενα σωματίδια.

Η Συντονίστρια του έργου

Καθηγ. Κ. Σαμαρά-Κωνσταντίνου
Δ/τρια Εργαστηρίου Ελέγχου Ρύπανσης                                                                                                                               Περιβάλλοντος, Τμήμα Χημείας, Α.Π.Θ.