Προκήρυξη Προγράμματος «Το Κοινωνικό Φύλο στο Βυζάντιο»

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

«Το κοινωνικό φύλο στο Βυζάντιο»

Στο πλαίσιο του Κέντρου Επιμόρφωσης και Δια Βίου Μάθησης, ΚΕΔΙΒΙΜ του ΑΠΘ, το Τμήμα Βυζαντινής Ιστορίας του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών ΑΠΘ θα υλοποιήσει Σεμινάριο Επιμόρφωσης Πτυχιούχων ΑΕΙ με τίτλο «Το κοινωνικό φύλο στο Βυζάντιο».

Σκοπός

Σκοπός του προγράμματος είναι η διάχυση της γνώσης μέσω της εξοικείωσης των σπουδαστών με τη χρήση καινοτόμων μεθοδολογικών εργαλείων για την έρευνα που αφορά στη μελέτη και γνώση της βυζαντινής κοινωνίας. Το κοινωνικό φύλο στο Βυζάντιο είναι ένα θέμα λίγο συζητημένο, ενώ αντίθετα έχουν πραγματοποιηθεί εξαντλητικές μελέτες για το κοινωνικό φύλο (gender) στη μεσαιωνική Δυτική Ευρώπη. Το κοινωνικό φύλο έχει χρησιμοποιηθεί ευρύτατα ήδη από τη δεκαετία του 1980 ως αναλυτική κατηγορία από τις κοινωνικές επιστήμες και την Ιστορία. Η μελέτη του μπορεί να οδηγήσει σε νέες προσεγγίσεις της κοινωνικής και της πολιτισμικής ιστορίας, κυρίως όταν συνδυάζεται με άλλες αναλυτικές κατηγορίες, όπως για παράδειγμα την κοινωνική τάξη, τον χώρο, τις θρησκευτικές ή τις εθνοτικές ταυτότητες κ.ο.κ., καθώς το φύλο (gender) αποτελεί αρχή οργάνωσης των κοινωνικών σχέσεων κατασκευάζοντας μάλιστα σχέσεις ανισότητας (ιεραρχία και εξουσία) τόσο μεταξύ θηλυκότητας και ανδρισμού όσο και μεταξύ των πολλαπλών θηλυκοτήτων και ανδρισμών (κυρίαρχων και υπάλληλων) που μπορεί να υπάρχουν σε μία κοινωνία. Η μελέτη του κοινωνικού φύλου είναι απαραίτητη για την κατανόηση των μηχανισμών παραγωγής ταυτοτήτων και ετεροτήτων στις ανθρώπινες κοινωνίες. Η διερεύνηση του θέματος αυτού αποκαλύπτει πλευρές της καθημερινής ζωής και των βυζαντινών νοοτροπιών που πλουτίζουν τις γνώσεις μας για τη βυζαντινή κοινωνία. Στο συγκεκριμένο πρόγραμμα θα μελετηθούν θέματα που αφορούν στην κατασκευή των έμφυλων ταυτοτήτων, στην αντίληψη της σεξουαλικότητας σύμφωνα με το χριστιανικό πρότυπο και του γυναικείου ρόλου στη συμμετοχή στην εξουσία (αριστοκρατία, αυτοκρατορική εξουσία, διεκδίκηση της εξουσίας με βάση τη χριστιανική αντίληψη για το γυναικείο φύλο), ειδικές κατηγορίες έμφυλων ταυτοτήτων και η σχέση τους με τους μηχανισμούς εξουσίας.

 Σε ποιους απευθύνεται

Το πρόγραμμα απευθύνεται σε αποφοίτους ανθρωπιστικών σχολών, σε καθηγητές της ΜΕ ή άλλων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων ή οργανισμών της ημεδαπής και της αλλοδαπής που επιθυμούν να διευρύνουν τις γνώσεις τους στη βυζαντινή ιστορία και γενικότερα στις κοινωνικές επιστήμες.

Τρόπος Επιλογής

– Θα γίνουν δεκτοί πτυχιούχοι Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων.

– Οι υποψήφιοι θα επιλεγούν με μοριοδότηση (επιλογή με βάση το πτυχίο και το βαθμό του, μεταπτυχιακό δίπλωμα, συνάφεια πτυχίου με το γνωστικό αντικείμενο, γνώση ξένων γλωσσών) έως τη συμπλήρωση του μέγιστου αριθμού ακροατών (30 άτομα). Σε περίπτωση ισοψηφίας θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.

Δομή Προγράμματος – Περιγραφή Μαθημάτων

Ο κύκλος των μαθημάτων επιμόρφωσης εκτείνεται στα δύο εξάμηνα του ακαδημαϊκού έτους 2018-2019. Θα πραγματοποιηθούν 26 ώρες μαθημάτων κατανεμημένες σε δεκατρία δίωρα μαθήματα ανά δεκαπενθήμερο (ημέρα Πέμπτη και ώρα 18:00 έως 20:00).

Τα μαθήματα περιλαμβάνουν τα εξής θέματα:

1) Χριστιανισμός και σεξουαλικότητα: η έμφυλη ταυτότητα της βυζαντινής  χριστιανικής κοινωνίας. Γενικό σχεδιάγραμμα.

2) Κοινωνικό φύλο (gender): θεωρητικές προσεγγίσεις.

3) Περιπτώσεις κατασκευής ανδρισμών στη Μεσαιωνική Δύση.

4) Η κατασκευή του γυναικείου κοινωνικού φύλου στους μεσαιωνικούς χωροδεσποτικούς οίκους (10ος – 12ος αι.): γάμος, έμφυλες σχέσεις, σεξουαλικότητα.

5) Βυζαντινές αριστοκράτισσες 12ος-14ος αιώνας.

6) Οι Βυζαντινές και ο πόλεμος.  Ιστορίες γυναικών σε πολέμους του Βυζαντίου (6ος – 11ος αι.).

7) Βυζαντινές αυτοκράτειρες: διαπάλη για την εξουσία.

8) Αντιστρέφοντας τα αναμενόμενα: Το κοινωνικό φύλο στα βυζαντινά ερωτικά μυθιστορήματα.

9) Γυναίκα και εξουσία στο Βυζάντιο.

10) Βυζαντινές άγιες γυναίκες.

11) Αναπαραστάσεις του ανδρισμού στο έπος του  Διγενή Ακρίτα.

12) Οι ευνούχοι και οι αναγνώσεις της έμφυλης ταυτότητας στην αρχαιότητα και  το Βυζάντιο.

13) Η παιδεραστία στο Βυζάντιο.

Χώρος διεξαγωγής – Πιστοποίηση – Κόστος συμμετοχής

  • Ο χώρος διεξαγωγής του προγράμματος είναι η αίθουσα σεμιναρίων του κτηρίου όπου στεγάζεται το Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών ΑΠΘ (Βασ. Όλγας 36, 1ος όροφος,  κτήριο «Μέλισσα», Θεσσαλονίκη).  
  • Με το πέρας των μαθημάτων θα χορηγηθεί πιστοποιητικό επιμόρφωσης.
  • Το κόστος συμμετοχής ανέρχεται στο ποσό των πενήντα (50) Ευρώ.

Αιτήσεις

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλουν αίτηση συμμετοχής στο επιμορφωτικό πρόγραμμα από 7-11-2018 μέχρι 18-11-2018 και μόνο ηλεκτρονικά στην ιστοσελίδα του ΚΕΔΙΒΙΜ ΑΠΘ:

http://diaviou.auth.gr/kve18_katsoni

Στην αίτηση πρέπει απαραίτητα να επισυναφθούν τα παρακάτω δικαιολογητικά:

α) Αντίγραφο πτυχίου

β) Σύντομο βιογραφικό σημείωμα.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται για περισσότερες πληροφορίες στο τηλέφωνο 2310992002 και στην ηλεκτρονική διεύθυνση info@kbe.auth.gr

 

Η Πρόεδρος του Συμβουλίου του ΚΕΔΙΒΙΜ                        Η Επιστημονικά Υπεύθυνη του Προγράμματος

      Καθηγήτρια Αριάδνη Στογιαννίδου                                            Πολύμνια Κατσώνη

Αντιπρύτανις Ακαδημαϊκών και Φοιτητικών Θεμάτων      Καθηγήτρια του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας
                                                                                                       

Μετάβαση στο περιεχόμενο