Κάθε 6η Ιουνίου εδώ και δέκα χρόνια είθισται να εορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα της Ρωσικής Γλώσσας. Ήταν την ημέρα εκείνη του 1799 που γεννήθηκε ο Αλεξάντερ Πούσκιν, όχι μόνον ο μεγαλύτερος Ρώσος ποιητής και συγγραφέας, αλλά και ο δημιουργός της σύγχρονης λογοτεχνικής ρωσικής γλώσσας. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών πήρε το 2010 την απόφαση να καθιερώσει την ημέρα αυτή ως Παγκόσμια Ημέρα της Ρωσικής Γλώσσας, με απώτερο στόχο την αναγνώριση της ισότητας μεταξύ των έξι επίσημων γλωσσών του ΟΗΕ, της Αγγλικής, της Αραβικής, της Γαλλικής, της Ισπανικής, της Κινεζικής και της Ρωσικής. Ο σκοπός του πανηγυρισμού είναι να κάνει καλύτερα γνωστό στο διεθνές κοινό τον θησαυρό, γλωσσικό και πολιτιστικό, της Ρωσικής, στο πλαίσιο της πολυγλωσσίας και της πολυπολιτισμικότητας του σύγχρονου κόσμου.
Η ρωσική γλώσσα είναι από τις ευρύτερα ομιλούμενες γλώσσες στον κόσμο και με υψηλή θέση ανάμεσα στις δέκα κορυφαίες γλώσσες του κόσμου. Έχει τη μεγαλύτερη διάδοση από τις σλαβικές γλώσσες. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, υπάρχουν περισσότερα από 150 εκατομμύρια ρωσόφωνα άτομα στον κόσμο, ενώ περισσότερα από 100 εκατομμύρια μιλούν ρωσικά ως δεύτερη γλώσσα. Εκτός από τη Ρωσική Ομοσπονδία, τα Ρωσικά είναι η επίσημη γλώσσα ορισμένων χωρών της Κοινοπολιτείας Ανεξαρτήτων Κρατών και της άτυπης επικοινωνίας στις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ. Είναι ενδιαφέρον ότι τα Ρωσικά είναι υποχρεωτικά για όλους τους κοσμοναύτες που θα εργαστούν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό.
Ένα από τα πιο σημαντικά εργαλεία για την επέκταση της διεθνούς πολιτιστικής και ανθρωπιστικής συνεργασίας μεταξύ του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και των Πανεπιστημίων της Ρωσικής Ομοσπονδίας είναι το Πρόγραμμα «ΙΑΣΩΝ», το γνωστό Πρόγραμμα των Πρυτανικών Αρχών που λειτουργεί από το 1994. Στον βασικό του στόχο που παραμένει η υποστήριξη και προώθηση των Ελληνικών σπουδών στο εξωτερικό, ενεργοποιήθηκε από το 2010 και ο δεύτερος στόχος του, η διδασκαλία της ρωσικής Γλώσσας και Πολιτισμού στο ΑΠΘ από τον Δρ. Δ. Φωτιάδη. Μια συνεργασία του «ΙΑΣΟΝΑ» και του Κέντρου Διδασκαλίας Ξένων Γλωσσών, που ξεπερνά τα όρια του ενός τμήματος, καθώς ανοίγεται σε όλο το Πανεπιστήμιο: τα μαθήματα αυτά τα παρακολουθούν φοιτητές από όλες τις Σχολές του ΑΠΘ. Στα δέκα αυτά χρόνια, πέραν των σταθερών πεπραγμένων του «ΙΑΣΟΝΑ», πραγματοποιήθηκαν και έκτακτα κοινά Ελληνο-Ρωσικά δρώμενα, όπως: Συνέδρια, Ημερίδες, Εκθέσεις, Πολιτιστικές εκδηλώσεις, Εκπαιδευτικές εκδρομές κ.λπ.
Όλα αυτά έφεραν τις εκπαιδευτικές κοινότητες των δυο λαών, τόσο τους Καθηγητές, όσο και τους φοιτητές ακόμα πιο κοντά. Απαριθμούνται εδώ μόνον οι τελευταίες δράσεις του τρέχοντος έτους, που τυγχάνει να είναι ανακηρυγμένο ως Αφιερωματικό Έτος Ελλάδας –Ρωσίας 2019 -2020: Γλώσσας και Λογοτεχνίας:
17.03.2019 – Πολιτιστική εκδήλωση «Το Άγιο Όρος στη ρωσική ποίηση», όπου οι φοιτητές απήγγειλαν στη Ρωσική γλώσσα έργα γραμμένα από μεγάλους Ρώσους ποιητές.
13.04.2019 – Συνδιοργάνωση του “Total Dictation – 2019”, του παγκόσμιου διαγωνισμού Ορθογραφίας της Ρωσικής στη Θεσσαλονίκη.
13 – 20 Μαΐου 2019 – Πραγματοποίηση Εκπαιδευτικής Εκδρομής στο Πανεπιστήμιο «ΚΟΥΜΠΑΝ» της Ρωσίας (Κρασνοντάρ) ομάδας Ελλήνων φοιτητών που διδάσκονται τη Ρωσική γλώσσα.
19.08 – 13.09. 2019 – Χορήγηση 15 υποτροφιών στους Ρώσους φοιτητές για να φοιτήσουν στο Θερινό Πρόγραμμα του Σχολείου Νέας Ελληνικής Γλώσσας του ΑΠΘ.
29.08.2019 – Οργάνωση Διεθνούς Τηλεδιάσκεψης Ρωσία – Ελλάδα – Κύπρος. Για την παρουσίαση του Εγχειριδίου «Ρωσική γλώσσα για Ελληνόφωνους» (με Εκδοτική Επιμέλεια των Ι. Καζάζη και Δ. Φωτιάδη) του Πανεπιστημίου «ΚΟΥΜΠΑΝ».
7.11.2019 – Πολιτιστική εκδήλωση «Ω Ελλάς, όνειρο της ψυχής μου — Ρώσοι ποιητές που εμπνεύστηκαν από την Ελλάδα». Μουσικο – ποιητική βραδιά απαγγελίας ρωσικής ποίησης από Έλληνες φοιτητές του ΑΠΘ.
Από τις 28.04.2020 και εξής : «Γέφυρα γλωσσών – γέφυρα πολιτισμών». Μπορεί μερικές από τις δραστηριότητες που σχεδίασε ο «ΙΑΣΩΝ» για τη φετινή χρονιά να ανατράπηκαν λόγω της πανδημίας. Μέσα όμως από τη δράση τριών Πανεπιστημίων αφοσιωμένων στην αποστολή τους ξεπήδησε ένα νέο είδος ψηφιακού εργαστηρίου, που πραγματοποιείται κάθε εβδομάδα. Τα Τμήματα Ελληνικής του Λομονόσοφ και του ΜΓΜΟ συνομιλούν εξ αποστάσεως με το Τμήμα Ρωσικής του ΑΠΘ στο «Δίγλωσσο Διαπανεπιστημιακό Ψηφιακό Εργαστήρι του ΙΑΣΟΝΑ». Και μιλώντας για γλωσσικές σχέσεις μεταξύ ελληνικής και ρωσικής, κανείς δεν εξέφρασε αυθεντικότερα τη μεταξύ τους σχέση από τον Πούσκιν που ήταν μόλις είκοσι έξι ετών, όταν επαίνεσε τις δυνατότητες της μητρικής του γλώσσας το 1825 ως εξής: «Ως υλικό λογοτεχνίας, η ρωσική διαθέτει αναμφισβήτητη υπεροχή έναντι των ευρωπαϊκών γλωσσών: η μοίρα της όμως την ευνόησε ιδιαίτερα, όταν κατά τον ενδέκατο αιώνα συναντήθηκε με την Αρχαία Ελληνική γλώσσα, που αίφνης της αποκάλυψε το δικό της λεξιλόγιο και τη δική της αποθησαυρισμένη αρμονία ∙ η ελληνική της παραχώρησε ακόμη τους κανόνες της λογικής γραμματικής της και τη λαμπερή εκφραστικότητα και την υπέροχη ροή του δικού της λόγου.
Μ’ ένα λόγο, υιοθετώντας τη ρωσική η αρχαία ελληνική, έθεσε τέρμα στις άσκοπες και μοναχικές της περιπλανήσεις της νεότερης γλώσσας κατά την εποχή της διαμόρφωσής της». Α.Σ. Πούσκιν
Συγχαίρουμε όλους τους φίλους της Ρωσικής γλώσσας!
Александр Пушкин Αλεξάντερ Πούσκιν
Гречанка верная! не плачь… Πιστή μου Ελληνίδα! Μη κλαίς…
Гречанка верная! не плачь,- он пал героем! Πιστή μου Ελληνίδα! Μη κλαίς, αυτός σαν ήρωας έχει πέσει!
Свинец врага в его вонзился грудь. Το βόλι του εχθρού, του τρύπησε το στήθος.
Не плачь -не ты ль ему сама пред первым боем Μην κλαις, δεν ήσουν εσύ που πριν από την πρώτη μάχη
Назначила кровавый Чести путь? του όρισες μια ματωμένη και ένδοξη πορεία;
Тогда, тяжелую предчувствуя разлуку, Και τότε, διαισθάνοντας τον χωρισμό βαρύ,
Супруг тебе простер торжественную руку, σου άπλωσε ο άνδρας το περήφανο του χέρι,
Младенца своего в слезах благословил, ευλόγησε με δάκρυα το νεογνό παιδί του,
Но знамя черное Свободой восшумело. και γέμισε το μαύρο λάβαρο με νότες Λευτεριάς.
Как Аристогитон, он миртом меч обвил, Σαν τον Αριστογείτονα, σπαθί τού στόλισε με τη μυρτιά,
Он в сечу ринулся – и падши совершил στη μάχη ρίχτηκε και πέφτοντας, αυτός ξετέλεψε
Великое, святое дело. μεγάλη, ιερή θυσία. 1821
Μετάφραση Δ. Φωτιάδη
“25 χρόνια του ΙΑΣΟΝΑ” https://yadi.sk/i/aF2fA_5MPisGdw