Πανεπιστημιακό Δάσος Ταξιάρχη

+30 2371094295

uni-tax@otenet.gr

  • Το Πανεπιστημιακό Δάσος Ταξιάρχη – Βραστάμων είναι δημόσιο δάσος του οποίου η  κυριότητα ανήκει στο Ελληνικό Κράτος. Καταλαμβάνει έκταση 58.000 στρεμμάτων στις Νότιες και Νοτιοδυτικές πλαγιές του όρους Χολομώντα Χαλκιδικής (υπερθαλάσσιο ύψος από 320 -1165μ, γεωγραφικό πλάτος 40° 23″ – 40° 28″ και μήκος 23° 28″ – 23° 34″.

    Η περιοχή του Πανεπιστημιακού Δάσους είναι ένα αντιπροσωπευτικό δάσος πλατύφυλλων  ειδών της ελληνικής επικράτειας. Αναγεννάται με φυσικό τρόπο και μόνο σε ακραίες δυσμενείς συνθήκες γίνεται επέμβαση με τεχνητή αναγέννηση. Η συγκράτηση  του πληθυσμού στα χωριά του, οφείλεται στη συστηματική και αειφόρα εκμετάλλευση του δάσους που εφαρμόζεται εδώ και αρκετές δεκαετίες. Τα κύρια παραγόμενα δασικά προϊόντα είναι τα καυσόξυλα της δρυός, της οξιάς, των πεύκων και τα ξυλοκάρβουνα. Μικρή θέση έχει η τεχνητή ξυλεία (καδρόνια, σανίδια, παρκέ κλπ) λόγω της μη ωρίμανσης  ακόμη του δάσους. Συνολικά εργάζονται 30-35 δασεργάτες στις διάφορες υλοτομικές εργασίες κάθε χρόνο.

    Η βλάστηση της περιοχής κυριαρχείται από φυλλοβόλα δάση και διαρθρώνεται σε τρεις ζώνες: την Ευμεσογειακή ζώνη,  την Παραμεσογειακή ζώνη και τη ζώνη των δασών Οξιάς. Οι ζώνες διακρίνονται ανάλογα με τη χλωριδική σύνθεση, το υπερθαλάσσιο ύψος, τις πετρολογικές και εδαφικές συνθήκες, την έκθεση και κλίση του τοπίου, τη θερμοκρασία αέρος και τη βροχόπτωση. Το μεγαλύτερο μέρος καταλαμβάνει η πλατύφυλλος Δρυς.  Άλλα σπουδαία είδη αλλά σε λιγότερη έκταση είναι η Οξιά, η Μαύρη Πεύκη, η Τραχεία και Χαλέπειος Πεύκη, ενώ σε μίξη θα βρούμε και άλλα ξυλώδη είδη όπως την Αριά, το Ρείκι – σπουδαίο μελισσοκομικό είδος-, το Πουρνάρι, την Κουμαριά, τον Φράξο, τον Πλάτανο την Ιτιά στα ρέματα και άλλα. Ιδιαίτερη σημασία για την περιοχή αποτελεί το  έλατο, φυτεμένο από τους κατοίκους στα δικά τους κτήματα, με σκοπό κάποτε να κοπούν και να πουληθούν ως Χριστουγεννιάτικα δένδρα. Με την καλλιέργεια των Χριστουγεννιάτικων δενδρυλλίων ασχολούνται πάνω από 30 χρόνια, είναι δε φυτεμένα πάνω από 2 εκατομμύρια δενδρύλλια, που προσφέρουν εισόδημα, προστασία των εδαφών και καταφύγιο της άγριας ζωής. Έτσι από άποψης χλωρίδας υπάρχουν 60 περίπου  ξυλώδη  και άνω των 200 ποωδών ειδών. Η πανίδα είναι πλούσια, με κυρίαρχο είδος τον αγριόχοιρο (αγριογούρονο). Ότι ζώα υπάρχουν στις βιτρίνες του Μουσείου, υπάρχουν και ζουν ελεύθερα στο δάσος. Ζουν αρμονικά μεταξύ τους αλλά και με τους κατοίκους της περιοχής, άλλωστε γι’ αυτό υπάρχουν σε μεγάλο αριθμό. Ο Χολομώντας με οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης προστατεύεται έχοντας ως επίκεντρο ενδιαφέροντος τα αρπακτικά πουλιά, ενώ υπάρχουν αρκετά καταφύγια άγριας ζωής, όπου απαγορεύεται κάθε μορφής κυνήγι.

    Το Ταμείο Διαχείρισης Πανεπιστημιακών Δασών εφαρμόζοντας μια διαφορετική αειφόρα δασοπονική ανάπτυξη με  στόχο τη διατήρηση και επαύξηση του ίδιου του δάσους που θα εξυπηρετεί ταυτόχρονα και τον παράγοντα άνθρωπο, δημιούργησε διάφορες υποδομές:

    • μεγάλο δίκτυο δασικών δρόμων (Α-Β-Γ) κατηγορίας 
    • δίκτυο αντιπυρικών ζωνών  και υδροληψίας, παρατηρητήρια και σύστημα τηλεανίχνευσης με σύγχρονα μέσα για αντιπυρική θωράκιση
    • δύο καταφύγια άγριας ζωής έκτασης 30.000 στρεμμάτων  
    • μεγάλο αριθμό πειραματικών επιφανειών με τη συνεργασία των εργαστηρίων της Σχολής Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος 
    • έργα τουριστικής προβολής όπως περιηγητικά μονοπάτια, τεχνητή λίμνη, εξέδρες θέασης, κιόσκια, εξωραϊσμούς παρεκκλησιών κ.α. 

    Στο χώρο του Πανεπιστημιακού Δάσους διαχρονικά έχει κατασκευαστεί ένας ικανοποιητικός αριθμός κτιρίων, που στεγάζουν τα γραφεία της Διοίκησης, το προσωπικό της Διοίκησης, το διδακτικό προσωπικό και τους φοιτητές και τους επιστήμονες-ερευνητές που διεξάγουν επιστημονικές έρευνες. Το κτιριακό συγκρότημα διαθέτει αρκετά δωμάτια, εστιατόριο, εργαστηριακούς, αποθηκευτικους χώρους και  δύο συνεδριακές αίθουσες.

    Αξίζει να αναφερθεί ότι στο κτιριακό συγκρότημα του Πανεπιστημιακού Δάσους στεγάζεται το Δασικό Μουσείο.    Στον  εκθεσιακό χώρο  του Δασικού Μουσείου, που λειτουργεί από το 2008, προβάλλεται η χλωρίδα και η πανίδα και οι φυσικού πόροι  της περιοχής.  Η ίδρυσή του υποστηρίχθηκε οικονομικά από την Εταιρεία Αξιοποίησης και Διαχείρισης της Περιουσίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Εντός των αιθουσών του έχουν στηθεί ειδικές βιτρίνες που αναπαραστούν σκηνές δασικής διαχείρισης παρουσιάζουν  βαλσαμωμένα πουλιά και ζώα και  υπάρχει πλήθος  ερμαρίων με όλα τα είδη φυτών και σπόρων για την ενημέρωση των επισκεπτών αλλά και των φοιτητών στα διάφορα μαθήματα εξειδίκευσης της δασολογικής επιστήμης. Επίσης σε ειδική αίθουσα λειτουργεί αίθουσα πολυθεάματος με προβολές ειδικού περιεχομένου και εφαρμογές σε Η/Υ με σκοπό την ενημέρωση όλων των επισκεπτών. Το Δασικό Μουσείο του Π.Δ.Ταξιάρχη αποτελεί  εργαλείο μάθησης για τους φοιτητές της σχολής Δασολογίας αλλά και πηγή περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για τους μαθητές και τους λοιπούς επισκέπτες του και σημαντικό μοχλό της τουριστικής ανάπτυξης της περιοχής.

Μετάβαση στο περιεχόμενο