Το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη) είναι παράρτημα της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. και ιδρύθηκε το 1959 με βάση τη διαθήκη του Μ. Τριανταφυλλίδη, ο οποίος κληροδότησε στο Πανεπιστήμιο την περιουσία του.
 
Σκοπός του, σύμφωνα με τα οριζόμενα στη διαθήκη του Μ. Τριανταφυλλίδη και στον Οργανισμό του Ιδρύματος, είναι η επιστημονική καλλιέργεια και η προαγωγή της δημοτικής γλώσσας και της νεοελληνικής φιλολογίας, καθώς και η προαγωγή της παιδείας του ελληνικού λαού με κάθε πρόσφορο μέσο, και ειδικότερα με την έκδοση βιβλίων.


 
Ειδικότερα, στην αποστολή του Ινστιτούτου εντάσσονται:
   

• η θεωρητική και εφαρμοσμένη, επιστημονική και διεπιστημονική, έρευνα στους τομείς της ελληνικής γλώσσας και φιλολογίας·
• η συγχρονική και διαχρονική μελέτη της ελληνικής γλώσσας·
• η συγκέντρωση πηγών και η συγκρότηση αρχείων υλικού για τη μελέτη της ελληνικής γλώσσας και γραμματείας·
• η με κάθε τρόπο δημοσίευση επιστημονικών έργων που σχετίζονται με την ελληνική γλώσσα και γραμματεία·
• η υποβοήθηση της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας, τόσο ως μητρικής όσο και ως δεύτερης ή ξένης, καθώς και η διάδοση της ελληνικής γλώσσας στο εξωτερικό.

Επίσης, στην αποστολή του Ινστιτούτου εντάσσονται:
   

• η αρχειοθέτηση, η δημοσίευση, η ανάδειξη και η προβολή του έργου του ιδρυτή του Ινστιτούτου·
• η υλοποίηση βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων ερευνητικών προγραμμάτων σχετικών με το αντικείμενο του Ινστιτούτου·
• η ανάθεση σε τρίτους και η εποπτεία της εκτέλεσης ερευνητικών έργων σχετικών με το αντικείμενο του Ινστιτούτου·
• η ερευνητική συνεργασία του Ινστιτούτου με ιδρύματα, ινστιτούτα και πάσης φύσεως οργανισμούς του ίδιου ή συγγενούς επιστημονικού ενδιαφέροντος, στην Ελλάδα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή σε τρίτες χώρες, και η συμμετοχή του Ιδρύματος σε ερευνητικά προγράμματα των φορέων αυτών·
• η διοργάνωση συνεδρίων, επιστημονικών συναντήσεων, διαλέξεων, ημερίδων, σεμιναρίων και κάθε είδους εκδηλώσεων σχετικών με το αντικείμενο του Ινστιτούτου καθώς και η δημοσίευση των πορισμάτων τους  η χορήγηση υποτροφιών για σπουδές που σχετίζονται με το αντικείμενο του Ινστιτούτου.